Çanakkale 1915’in Şifresi (Kemalyeri!)

1915 Çanakkale Zaferi’nden sonra yabancı askeri strateji uzmanları Türklerin Çanakkale Zaferini kazanma şifrelerini araştırırlar. Hepsinin hemfikir oldukları bir konu vardır. Bu da Türk Komutan ve askerleri arasındaki güven ve disipline dayanan ilişkidir. Karşı taraftakiler arasında bu ilişki yoktur. Bir diğeri Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal’in Çanakkale’de neden başarılı olduğudur. Bu başarının sırrı biraz sonra paylaşacağım onun bir askeri için yaptıklarında saklıdır. Kahramanımız 25 Nisan 1915 sabahı 07.00’de silah sesleri üzerine Eceabat Top Zeytinlik’ten Arıburnu’na koşan 27. Alay 12 Bölük Zabit Vekili Ahmet Mucip Efendinin öyküsüdür. Arıburnu Topçular Sırtına vardıklarında Bölük Komutanı Yüzbaşı Çengelköylü Galip Efendi yaralanınca bölüğün idaresini 20 yaşındaki Ahmet Mucip Efendi’ye devrederek ayrılır. O gün Mustafa Kemal’in 57. Alayı ile düşmanı Arıburnu’nda durdururlar. Sabah 160 arkadaşlarıyla başladıkları mücadele gece 35’e düşerek biter. O gün Ahmet Mucip Efendinin birliği 27. Alay , Mustafa Kemal’in 19. Tümeninin yönetimine verilir. İleriki günlerde 19. Tümen Kumandanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Bey Ahmet Mucip Efendinin ilk günkü kahramanlıklarını karşılıksız bırakmaz. Savaşın ilk iki ayında Çanakkale’de kimseye verilmeyen madalya ve terfiler Ahmet Mucip Efendiye gelmiştir. Mayıs ayında Teğmenliğe, Haziran’da üsteğmenliğe terfi ettirilir zabit Vekili Ahmet Mucip Efendi.

Ahmet Mucip Efendi anılarında gelişmeleri şöyle anlatır:

 “Haziran Ayının son günleriydi. Bombasırtı Siperlerinde nöbetteyken Alay Kumandanım (27. Alay) Yarbay Şefik Bey karargahına çağırdı. Yaveri Üsteğmen Cevdet Bey ile zeminliğin önünde bekliyorlardı.

 - “Oğlum Mucip, Kemalyeri’ndeki tümen karargahına Harbiye Bakanlığından gelen heyete, düşmanın ilk günü ilerlediği noktaları izah etmek için gideceğiz. Şimdi size söyleyeceğim var. Sizde küçük bir ganimet İngiliz tabancası varmış, yanınızda mı?”

 - “Evet komutanım. Tabancayı alarak, Bu tabancayı tümen kumandanımıza ( Mustafa Kemal) hediye etmenizi isterim” dedikten sonra sebebini şöyle açıkladı:

- “Sizin üsteğmenliğe terfi için yapılan teklif yazısına Harbiye Bakanlığınca henüz bir ay evvel teğmen olmuş, bu efendinin kıdem zammıyla ödüllenmesi uygun olur kaydıyla iade edilmiştir. Tümen Kumandanımız Mustafa Kemal Bey terfi yazısını aynen tekrarlayarak, çıkarmanın birinci günü bölüğümüzün savaşını açıklamış, terfinizin gerçekleşmesini sağlamıştır. Tam sırası gelmişken böyle nadide tabancayı hediye ederseniz, aynı zamanda teşekkür yerine geçecektir” dedi.

 - “Başüstüne efendim” dedim. Az sonra tümen karargahımızın bulunduğu Kemalyeri’ne varmıştık. Gelen yüksek rütbeli Kurmay Subaylara harita üzerinde İngilizlerin ilerledikleri ve geri çekilme sahaları açıklandı. Toplantı bitmişti. Hizmet eri tahtadan yapılmış bir tepsi limonata ile içeri girdi. Mustafa Kemal Bey emir erinin elinden aldığı tepsideki limonataları önce bizlere, sonra kurmay subaylara verdi. Arıburnu gurubunda adı yavaş yavaş yayılmaya başlayan Mustafa Kemal Bey’i ilk defa yakından görüyordum. Bünyece zayıf bir insandı. Elmacık kemikleri gözüküyordu. Manalı mavi gözleri zaman zaman ateş saçıyor gibi idi. Bu toplantıda en çok o konuştu. Tatlı Rumeli şivesiyle konuşuyor, fikirleri zihin yormadan anlaşılıyordu. Dinleyenlerine gönülden emniyet ve itaat telkin ediyordu. Ziyaret sona erdiğinde, hep beraber ayağa kalkıldı. Tam bu sırada Alay Kumandanımız Şefik Bey Mustafa Kemal Bey’e hitaben:

-“Mucip Efendi 0ğlunuz size savaş hediyesi takdim etmek istiyor, kabulünü rica ederiz efendim” dediler. Ben de hazır bulunduğumdan , bir elimde tabanca, öteki avucumda fişekleri masanın üzerine bıraktım. Biz kapıdan çıkmak üzere iken onun sesini bir daha işittim. Yüzüme takdirle bakarak:

- “Çocuğum , bu tabancayı aldım, kabul ettim, teşekkür ederim. Fakat siz gençsiniz , bu silah size daha çok yakışacaktır. Kıymetli hatırayı sizde kalmak üzere iade ediyorum” dediler.

“Onun bu ince davranışını ömrüm boyunca hiç unutmadım” der Üsteğmen Ahmet Mucip Efendi. İşte Gazi Mustafa Kemal’in diğer Türk Komutanlarının Çanakkale’deki başarı şifreleri bu konuşmaların içindedir. Minnet ve şükranla anıyoruz hepsini.

Not: Ahmet Mucip Efendi Cumhuriyet döneminde soyadı kanunu çıkınca başından geçen bu olaydan ötürü Mustafa Kemal’in Çanakkale Cephesindeki ilk karargahının adını soyad olarak almıştır. Bir dönem Rize Belediye Başkanlığı yapmıştır Ahmet Mucip Kemalyeri

Yararlanılan Kaynaklar:

 1- Çanakkale Ruhu Nasıl Doğdu ve Azerbaycan Şavaşı  (Ahmet Mucip Kemalyeri)

 2- Çanakkale Aruburun Kahramanları ( Nebahat Efe Yıldız-Cemalettin Yıldız)