Tarihi Tuğlaları İşyerinde Sergiliyor

Çanakkaleli Yerel Tarih Araştırmacısı Ahmet Uslu, 27 yıllık çalışmanın ardından Çanakkale ve yöresinden topladığı Osmanlı dönemine ait çok sayıda Türk ve Rum tuğlasını kendisine ait galerisinde sergilemeye başladı. Yıllardan buyana Çanakkale Savaşları ile ilgili materyal topladığını belirten Yerel Tarih Araştırmacısı Ahmet Uslu, savaş dönemine ait eserlerin yanı sıra Çanakkale ve yöresinden 27 yılda topladığı Osmanlı dönemine ait Türk ve Rum tuğlalarının bir kısmını da il merkezindeki işyerinde sergilediğini belirterek, “Tuğla 1850’li yıllardan itibaren yapılarda kullanılmaya başlandı. Osmanlıda büyük yapılanda kullanılan tuğlalar Fransa’dan geliyordu. Bunun dışında Osmanlı döneminde Manisa Akhisar, İstanbul Büyükdere, Tekirdağ Şarköy Mürefte ve Çanakkale Maydos’da (Eceabat) tuğla fabrikaları vardı. Eceabat’ın toprağı tuğla için çok uygundu. Ulaşım da gemi ile yapıldığı için İstanbul’da birçok yapıda Çanakkale tuğlaları kullanılmaya başlandı. Maydos’ta üretilen tuğlalar da bir taraftan ilimizde kullanılmaya başlandı. Eski evlerden gördüğümüz yıkıntıların arasındaki tuğlalardaki farklılıkları görünce ben de bunları toplamaya karar verdim. Baktım ki bu sayı 1-2-3 derken 50’lere ulaştı. “Artık çıkmaz bu kadardır” derken yeni evlerden de eski tuğlalar çıkmaya başladı. Bunun nedenini de bilirkişilere sorarak öğrendim. Eski yıkılan evlerin tuğlalarını yeni yaptıkları evlerde kullanmışlar. Ev 40 senelik ancak içinden çıkan bazı tuğlalar 120 senelik. Çanakkale’de bir tuğla kültürü var. Osmanlı döneminde en büyük tuğla üreticisi Çanakkale'nin Eceabat ilçesi olarak biliniyordu. 1900'lü yıllarda Çanakkale'de 100'e yakın tuğla fabrikası bulunuyordu. Ünlü Maydos tuğlaları da burada üretilip yurdun değişik bölgelerine gönderiliyordu. Ben de gelecek nesillere tarihten bir parça bırakabilmek için 27 yıllık çabalarım sonunda bu 100 farklı tuğla fabrikasının değişik tuğlalarından bulabildiklerimi koleksiyon haline getirmek istedim. Galerimde yer alan tuğlaların yüzde 30'u Türk, yüzde 70'i de Rumlara ait. Her fabrika zamanında bu tuğlaların üzerine kendine özgü marka atmış. Bu sebeple de günümüze kadar bu tuğlalar onların bu yazıları ile gelmiş durumda. Şu an koleksiyonumda 170'e yakın farklı tuğla var. Bunların artık bir ikincilerinin bulunması mümkün değil. Çünkü eski evler yıkılıp bu tuğlalar hafriyatlara gitti ve dolgu malzemesi oldu. Tarihin her şeyine gösterdiğimiz sadakatsizliği tuğlalara da gösterdik” dedi.
“MİMARLAR ODASI BU ESERLERİMİ SERGİLEYEBİLİR”
Tuğla koleksiyonunun İstanbul’da çok az sayıda olduğunu da belirten Ahmet Uslu, “Türkiye’de Çanakkale tuğlaları ile ilgili bir koleksiyon yok. Biz bunu tarihin tozlu raflarına atmamak için biriktirdik. İnşallah bunu uygun bir yerde de bütün halkımıza sergileyeceğiz. Bunları bizden alıp sergilemek isteyen kamu kuruluşu olursa, mesela bir İnşaat Mühendisleri Odası’nı bu çok ilgilendirir. Buradan Mimarlar Odası’na da sesleniyorum. Bunları sergilemek isterlerse benim bu malzemeleri alıp sergileyebilirler” dedi.