(ÖZEL HABER) - Okuma yazma bilmediği halde asker ocağındaki yetenekleri sayesinde Yüzbaşı rütbesini elde eden Hacı Ramazan Ağa’nın Çanakkale Savaşı sırasında özellikle Çimenlik Kalesi’nde yaptığı çalışmalarda herkesin takdirini kazandığını biliyor muydunuz? Peki kim bu Yüzbaşı Hacı Ramazan Ağa? İşte cevabı..
3 Ağustos 1914’te seferberliğin başlamasından 25 gün sonra Çanakkale’ye gelerek Çimenlik Kalesi’ndeki topların ve tahkimatın güçlendirilmesi için görevlendirilen hacı Ramazan Ağa’nın Çanakkale’de çok başarılı çalışmalar yaptığını belirten Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay bu konu ile ilgili şunları söylüyor: “Yüzbaşı Hacı Ramazan Ağa 1850 yılında doğdu. Fakir bir ailenin oğluydu. Ailesine ve kardeşlerine bakmak zorunda olduğu için okuyamadı. Yeteneği sayesinde el becerileri geliştirdi. Her zor işi pratik zekası ile çözebiliyordu. Askerlik çağı geldiğinde askere gitti. Asker Ocağında yetenekleri sayesinde komutanları tarafından orduya katıldı. Ordunun yaptığı savaşlarda Ramazan ön plana çıktı. Okuma-yazma bilmemesine rağmen gösterdiği başarılardan dolayı subay oldu. Balkan Savaşları sırasında Edirne’de görev yaptı. Bulgarlara esir düştü. Esaretten döndükten sonra İstanbul Boğazının toplarla tahkimatında görev aldı. Burada da yaptığı işlerle takdir topladı. Komutanı 24 Mart 1914’te onun hakkında şunları söylemektedir:
“Evvela Anadolu Kavağı’na gidip Hacı Ramazan’ın Tatbik ettiği çarkların ( bir kıtanın yanaşık düzendeyken cephesini bir eksen çevresinde döndürmesi şeklinde yapılan taktik manevra) faaliyetlerini tetkik ve muayene ettik. Oldukça hissedilir farklar gördük. Kendisine teşekkür ettik.”
Hacı Ramazan Ağa, 3 Ağustos 1914’te Seferberliğin başlamasından 25 gün sonra Çanakkale’ye gelerek buradaki topların ve tahkimatın güçlendirilmesi için görevlendirildi. Çanakkale’de çok başarılı çalışmalar yaptı.
4. Ağır Topçu Alayı 2 Tabur Komutanı Binbaşı Eyüp Bey, Hacı Ramazan Ağa’dan hatıralarında sık sık söz eder ve 11 Temmuz 1915 tarihinde şöyle der: “Tecrübe için hazırlığın tamam olup olmadığını tetkik ve tahkik ettim. Sabahleyin Yüzbaşı Hacı Ramazan Efendi geldi. Çanakkale’den iyi havadisler getirdi.”
Müstahkem Mevki Komutanlığı Kurmay Başkanı Yarbay Selahaddin Adil Bey hatıralarında, Çanakkale Savaşları öncesinde, savaşlar sırasında ve düşmanın tahliyesinden sonra Çanakkale’de yapılan tamir ve takviye işlerini anlatırken ilginç bir örnek vermektedir: “Bu çalışmalar sırasında, 65 yaşını geride bırakmış, İmalat-ı Harbiye ustası, okuma yazma bilmez Yüzbaşı Ramazan Ağa’yı anlatmadan geçemeyeceğim. Bu uzun, kır saçlı ihtiyar, birkaç kalas ve birkaç metre halattan ibaret malzemesi ve 30 kadar yardımcısıyla birçok ağır topu olması gereken yerlere yerleştirdi. Bilhassa Çimenlik burcu üzerindeki 35,5 cm. çapında, ağırlığı 100 Ton olan bir topu 15 m. yükseklikteki eski kaleden aşağıya indirdi, hazırladığı bir kızak üzerinde Anadolu Hamidiyesi’ne naklederek oradaki eşlerine kavuşturdu. Ramazan Ağa’nın bu gayreti ve başarısı, hepimize ders ve şevk veren bir örnek olmuştu.”
Binbaşı Eyüp Bey, Hacı Ramazan Ağa’dan sık sık söz eder:
“Karşı Hamidiye’ye derse gittik. Oradan dönüşte, Hacı Ramazan Efendi’ye rast geldim. İstanbul’dan dönmüş. Arkadaşlardan selam getirdi. İstanbul’da pahalılığın pek şiddetli sürdüğünü söyledi.”(11 Nisan 1916)
“Hacı Ramazan geldi. Elli beş çapında on beşlik altı topun gelmekte olduğunu ve bunların edevatının üçünün Rumeli ve üçünün Anadolu sahiline çıkarıldığını söyledi. Alay Kumandanının yanına gittik. Ondan sonra telemetre başına gidip tetkikat ve ölçüm yaptık.” (12 Mayıs 1916)
“Akşamüzeri 35.5’luğun kundağından indirilmesi ameliyatında bulundum. İş ilerlemiyor. Yanındakiler beceriksizdir. Hacı Ramazan’ın kendisi lazım” (17 Eylül 1917 Pazartesi)
Hacı Ramazan Ağa aynı zamanda 1915 yılında Çimenlik Kalesi ile şuanki DSİ Müdürlüğü arasındaki bölüme bir tahta köprü de yapmış ve bu sayede Hamidiye Tabyaları ile Çimenlik Kalesi arasındaki askeri irtibatı daha kısa sürede sağlamıştı.
Hacı Ramazan Ağa, mütarekenin imzalanmasından sonra ordudan ayrılmak zorunda kaldı. Daha sonraki yaşamı hakkında maalesef şimdilik bir bilgimiz yok. Yüzbaşı Hacı Ramazan Ağa, vatan ve millet sevgisi ile dolu kalbiyle ömrünü tamamlamış hem emrindeki askerlerin hem de kendisinden yaşça küçük ama rütbece büyük komutanların sevgi ve saygısını kazanmış bir insandı. Alman Komutanlar von Usedom, Merten Paşa ve Liman Paşa ile Wherle’nin de takdir ettiği bir insandı. Ama maalesef zaman içerisinde ismi unutulup gitti.
(ÖZEL HABER: AYHAN ÖNCÜ/ÇANAKKALE)
(Haber Kaynak ve Aktif Link Gösterilmeden İzinsiz Alınıp Yayınlanamaz)