İşte Bir Alman Gazetecinin Çanakkale Savaşı Anıları

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan, Çanakkale Savaşı esnasında gazetecilik yapan ve anılarını 1916 yılında yayımlayan Rudolf Zabel’in İstanbul İçin Savaş kitabını Türkçeye kazandırdı.

Çanakkale Savaşları sırasında Troya ören yerlerinde neler olduğu konusunda araştırmalar gerçekleştirdiğini ifade eden Aslan, yaptığı çalışmalarda o döneme ilişkin gazetecilerin anılarında ilginç detayların olduğunu gördüğünü kaydetti.

Bu anlamda 18 Mart 1915 Deniz Savaşlarından kısa bir süre sonra Anadolu yakasındaki savaş alanlarını, özellikle de Troya ören yeri ve civarını dolaşan; daha sonra ise Gelibolu Yarımadasını ziyaret eden Rudolf Zabel’in anılarını ihtiva eden “İstanbul İçin Savaş” kitabını Türkçeye kazandırdıklarını kaydeden Prof. Dr. Rüstem Aslan şunları söyledi: “İstanbul İçin Savaş kitabının önemli bir bölümü Çanakkale kentinde savaş sırasında neler yaşandığını ve Çanakkale kent merkezi dışındaki alanlarda Rudolf Zabel’in gözlemlerini anlatıyor. Troya ile ilgili de uzun bir bölüm var. Kitabın daha iyi anlaşılması ve terminolojik bir hata yapmama konusunda  Çanakkale savaşı uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay hocamızın düzeltmeleri ve önerileri oldu. Bu anlamda ÇOMÜ’lü akademisyenlerin hazırladığı bir kitap oldu”.

Bazı fotoğrafların ilk defa yayınlandığını ifade eden Aslan, daha 1. Dünya Savaşı bitmeden 1916 yılında Almanya’da bu eserin yayınlandığını, bu anlamda da dönemi sıcağı sıcağına yansıtan bir eser olduğunu belirtti. Prof. Dr. Rüstem Aslan şunları ifade etti: “Çanakkale Savaşlarını anlamada küçücük bir katkımız olursa ne mutlu bize. Böyle bir yaklaşım tarzıyla hocalarımızın da yardımıyla bu kitabı Türkçe’ye kazandırdık. Kitapta Çanakkale kenti ön olana çıkmakta. Çanakkale’deki tahribatlara ilişkin enteresan gözlemler söz konusu. Kentin savaş sırasında büyük oranda nasıl tahrip edildiğini buradaki gözlemlerden görüyoruz. Tabii ki gazetecinin tek yanlı bir bakış açısı da var. Cepheye yollandığında bir Alman bakış açısıyla anılarını yazdığını biliyoruz. Özellikle de Çanakkale Savaşları sırasında Troya Savaşı algılamasının nasıl yoğun bir şekilde işlendiğini göstermesi açısından da ilginç bir eser. Kitap Erenköy’ü (İntepe) detaylı bir şekilde anlatıyor. Çanakkale Savaşını mitolojik arkaplan ile karşılaştırarak anlatması da oldukça dikkat çekici”.

Gazetecilerin savaş sırasındaki anıları konusunda Türkçe yayının çok fazla olmadığını da ifade eden Prof. Dr. Aslan özellikle Almanca anıların nispeten az yayınlandığını belirterek, “Böyle bir boşluğu doldurmak açısından da önemli bir eser. Üniversitemiz Çanakkale Savaşı uzmanlarının öneri, düzeltme ve yönlendirmeleri ile mümkün olduğunca doğru, düzgün, anlaşılabilir bir Çanakkale Savaşı kitabı yayınlamayı hedefledik” dedi.