Çanakkale Belediyesi’nin kentteki tarihi ve kültürel mirasa yönelik koruma ve yaşatma çalışmaları kapsamında 1904 yılında Er Hamamı olarak inşa edilen yapı, orjinaline bağlı kalınarak “Seramik Müzesi” haline getirilerek hizmete girdi. Cevatpaşa Mahallesi Kaya Sokak’ta bulunan Tarihi Er Hamamı, Çanakkale Belediyesi’nin girişimleriyle yeniden restore edilerek kentin önemli değerlerinden biri olan seramiğin gelecek nesillere aktarılmasında büyük önem teşkil edecek olan “Seramik Müzesi” olarak yeniden hayat buldu. Müze ile ilgili açıklamalarda bulunan Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, kentteki tarihi ve kültürel mirasın korunmasının önemine değinerek, Çanakkale Evleri Yaşatma Projesi (ÇEYAP) örneğinde olduğu gibi katılımcı bir anlayış ile birlikte tarihi ve kültürel miras niteliğindeki yapıların koruma altına alındığını ve bu konuda önemli mücadeleler verildiğini kaydetti. Seramik Müzesi’nin restorasyon sürecinden de söz eden Başkan Gökhan, Kent Müzesi’nde olduğu gibi yakın bir tarihte Seramik Müzesi’nin de resmi müze statüsüne kavuşması için gerekli adımların atılacağını belirtti. Seramikleri ile ünlü bir kent olan Çanakkale’de böyle bir müzenin hayata geçirilmesini, “Bu, bizim kentimize bir borcumuzdu” şeklinde niteleyen Başkan Gökhan, bu anlamda kentte var olan önemli seramik eserlerinin sergilenmesi, seramik sanatının gelecek nesillere aktarılması için oluşturulan Seramik Müzesi’nin kente kazandırılmasından dolayı büyük bir mutluluk yaşadıklarını da ifade etti. Başkan Gökhan konuşmasında ayrıca, Türkiye’de kültürel mirasın korunması adına büyük mücadeleler veren Mimar Oktay Ekinci’nin adının Seramik Müzesi’nde de yaşatılacağını belirterek, “Oktay Ekinci, Türkiye’de kültürel mirasın korunması noktasında büyük mücadele veren, her türlü karşı çıkmalara rağmen mücadelesini ortaya koyan ve bu konuda bilinç kazanılmasını sağlayan, Tarihi Kentler Birliği’nin kurulmasında emek verenlerden biridir. Oktay Ekinci’nin adının unutulmaması gerekir” diye konuştu. Başkan Gökhan, konuşmasını Seramik Müzesi’nin kent yaşamına kazandırılmasında emeklerini ortaya koyan herkese teşekkürlerini sunarak noktaladı. Çanakkale Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdür Özleyiş Çetin ise binanın restorasyon sürecinden bahsederek, Şubat 2009 yılında Boğaz ve Garnizon Komutanlığı ile Çanakkale Belediyesi arasında imzalanan protokol ile binanın kullanım hakkının Belediyeye devredildiğini, bu tarihten sonra da projelerin hazırlandığını, Haziran 2010 tarihinde ise Eski Askeri Hamamın röleve, restorasyon ve restitüsyon projelerinin Koruma Kurulu tarafından onaylandığını kaydetti. Yapım ihalesi ile birlikte 2012 yılında gerçekleşen yer teslimi ile çalışmaların hızla başlatıldığını ve yapının aslına uygun olarak yeniden hayat bulması açısından yoğun ve özverili bir çalışma programı izlediklerini ifade eden Çetin, bu kapsamda emeği geçen herkese teşekkürlerini sundu.
Hamamdan Müzeye Doğru Yolculuk…
1904 yılında inşa edildiğini kitabesinden öğrenilen Eski Er Hamamı; uzun süre askerler tarafından kullanılmış, hamam işlevini teknolojinin sunduğu imkanlar ile dönemsel değişiklikler ile sürdürmüş ve 1995 yılında hamam olarak kullanım dışı kalmıştır. 1904 yılında Er Hamamı olarak inşa edilen tarihi yapı , Seramik Müzesi olarak kullanılmak üzere Çanakkale Boğaz Komutanlığı’nca Çanakkale Belediyesine tahsis edilmiştir. Kentin en önemli kültür mirası olan Çanakkale Seramiklerinin kentliyle buluşması ve bu amaca uygun tescilli bir mekanda sergilenmesi amacıyla Seramik Müzesi olarak fonksiyonlandırılan Tarihi Er Hamamı, Cevatpaşa Mahallesi Kaya Sokak’ta yer almaktadır. Mevcut hali iki katlı olan yapının, parsel alanı 1763.44m2dir. 423.7 m2 zemin alanı üzerinde toplam 565.9m2 inşaat alanına sahiptir. Kaya Sokak cephesinde yer alan mevcut soğukluk, ılıklık ve sıcaklık olarak kullanılan bölümleri sırasıyla, Seramik Müzesine giriş , dinlenme ve bilgilendirme olanı ile sergileme alanları olarak düzenlenmiştir. Dinlenme ve bilgilendirme alanında dışarıdan gelenlerin sergi alanına geçmeden önce dinlenirken, bilgi ekranından yapının tarihçesi ve sergilerin içeriği hakkında bilgilendirilecekleri bir mekan oluşturulmaktadır. Bu alanda ayrıca seramik satış ofisi de yer almakta olup, ziyaretçilerle ilgilenecek uzman odası yer almaktadır. Soğukluk bölümünden merdivenle üst kata çıkılmakta ve üst katta galeri boşluklu bölüntüsüz bir alan yer almaktadır. Burası süreli sergi alanları için kullanılacaktır. Sergileme alanları olarak fonksiyonlandırılan ılıklık ve sıcaklık bölümlerinde yapı tek kata inmekte olup yapısal müdahale bulunmamaktadır. Sıcaklık bölümünde görülen döşemede kot farklılıkları ve orijinal mermer orta göbek taşı korunarak sergileme alanlarında hareketlilik sağlanacaktır. Kare mekanın dört köşesinde birer halvet hücresi bulunmaktadır. Tuvalet taşları ve kurnalar orijinaldir. Sıcaklık mekanı kubbe ile örtülüdür. Kubbe dışardan sekizgen kasnak üzerine oturmaktadır. Kubbeye geçiş testere dişleriyle bezeli pandantiflerle sağlanmıştır. Kubbenin üzerindeki fil gözleriyle mekan aydınlatılmıştır. Arka bahçe peyzaj düzenlemesi içinde açık havaya uygun boyut ve teknikte üretilmiş geleneksel ve çağdaş seramikler sergilenecektir. Müzede, sabit ve geçici olmak üzere sergi salonları, konferans salonu, uygulamalı seramik çalışmalarının yapılacağı atölye, restorasyon ve konservasyon odaları, kafeterya gibi faaliyet alanları yer almaktadır. Kentlilerin kullanımına açık olan müzede, kentte seramiğin tarihi, sergi objeleri, geçici sergiler, seramik üzerine ulusal ve uluslararası sempozyum, çalıştay ve yarışmalar, atölye çalışmaları gibi bir çok alanda faaliyet gösterilecek.