(ÖZEL HABER) - Çanakkale’nin renkli simalarından birisiydi o. Yıllarca Çanakkale’de dikkatleri üzerine çeken ve kendisine madam denilmesine kızan ve "Bana Matmazel” deyin şeklinde konuşan Madam Kety’in hayat hikayesini sizler için derledik. İşte o hikaye...
Henriette (Hettie) Beatrice Grech (Madam Kety) 1902 yılında Çanakkale’de doğmuş, hayatının büyük bölümünü çok sevdiği Çanakkale’de geçirmiştir. Hettie (Madam Kety) Çanakkale şehir merkezinde Mehmetçik Bulvarı’nda yer alan Bebekli Evlerin bulunduğu sokaktaki evlerden birinde doğduğu halde, uzun yıllar günümüzde Güzel Sanatlar Galerisi olarak kullanılan konakta yaşamıştır. Konak 1902 yılında Hettie’nin babası Alfred R. Grech tarafından Necip Paşa’nın varislerinden satın alınmıştır. Malta Adasında yaşayan köklü Grech ailesi Çanakkale’ye 1860 yıllarında gelmiş, Çanakkale Boğazı’nda (Gelibolu dahil) 1. Dünya Savaşı’na kadar gemicilik / gemi ticareti (sigortacılık, buharlı gemi acenteliği, kurtarma gemiciliği, küçük gemi inşaat ve tamiri) işleri ile uğraşmışlardır. İngiliz vatandaşı olan Alfred R. Grech 1864 yılında Çanakkale’de doğmuştur. Buharlı gemi acentesi ve kurtarma gemilerinin sahibi olan Alfred R. Grech 1908-1914 yılları arasında ABD konsolosluğu yapmıştır. Hettie Grech yani Madam Kety'in İngiltere’de eğitim gördüğü söylenmektedir. 1. ve 2. Dünya Savaşı yıllarında yurt dışında yaşamış, savaş yılları haricinde annesi Maria ile birlikte günümüzdeki Güzel Sanatlar Galerisi olarak kullanılan binada hayatlarını sürdürmüşlerdir. Popüler ve renkli bir sima olarak kentin yeni gelişen sosyal ve kültürel hayatında yerini almış, balolara ve pikniklere katılmıştır. Halk Bahçesi’nde ata binen, hem yerliler, hem de yabancılar tarafından tanınan ve sevilen bir kişilik olmuştur. Çanakkale’de “Madam Kety” olarak bilinen ve kentlilerin güzellik ve makyaj ustası olarak hatırladığı Hettie hiç evlenmemiştir.
1950’li yıllarda annesi ve İngiltere’de yaşayan kardeşi Richard vefat edince Çanakkale’deki Grech ailesine ait malların hepsi tek varisi olan Hettie’ye miras kalmıştır. Günümüzde Güzel Sanatlar Galerisi olarak bilenen evde uzun yıllar yalnız yaşamıştır. Yemeklerini hep dışarıda yemiş, zamanla yavaş yavaş arkadaşları azalmaya başlamıştır. Bir meslek sahibi olmayan Hettie sadece birkaç ev tarlasından gelen geliri ile geçinmiştir. Gönüllü işler yapmış, fakat hiç ticaret ile uğraşmamıştır.
Günümüzde Güzel Sanatlar Galerisi olarak kullanılan konak 1976 yılında Kültür Bakanlığı tarafından eski eser olarak tescillenmiş, 1981 yılında da Kültür Bakanlığı’nca kullanılmak şartı ile 99 yıllığına Maliye Hazinesine tahsisi yapılmıştır. Hettie, sevimliği köpeği “Bobby” ile başka bir evde yaşamaya devam etmiştir.
Yıllar geçmiş Hettie hastalanmış ve tedavi için İstanbul’a gitmiştir. Son yıllarını Beyoğlu’nda Tepebaşı J. Vatan Hastanesi’nde mutluluk içinde geçirmiştir. Bu hastanenin sahibi ve Universal Hospitals Group kurucusu Dr. Azmi Ofluoğlu tarafından ölümüne kadar Hettie’ye çok iyi bakılmış, bütün ihtiyaçları karşılanmıştır. Bunun üzerine Hettie teşekkür etmek için bütün mal varlığını vasiyetinde Dr. Azmi Ofluoğlu’na bırakmıştır. Onun adını yaşatmak için ise Dr. Azmi Ofluoğlu 2010 yılında Karaköy’de “Hettie Hotel”i açmıştır. Hettie Grech popüler ve renkli kişiliği ile sosyal hayata katkıları sebebiyle Çanakkale’nin hafızasında yerini almıştır. Yıllarca hayatını sürdürdüğü günümüzdeki Güzel Sanatlar Galerisi olarak bilinen konak ise “Madam Kety” evi olarak yaşatılmaya devam etmektedir.
(Yazı ve Fotoğraflar İçin İbrahim Aksu ve Dr. Mithat Atabay’a Teşekkürler)
Çanakkale Muharebeleri Esnasında Gelibolu Yarımadasından Çalınan Arkeolojik Değerler
Yazıyı Okuyun
