İsmi Mohammed Kunda. Binlerce kilometre uzaklıktaki ülkesi Nijerya’dan 2009 yılında Çanakkale’ye gelerek Onsekiz Mart Üniversitesi’nde öğrenim görmeye başlamış. Ülkesindeyken Çanakkale’nin haritadaki yerini bile bilmiyormuş. 5 yıl önce Çanakkale’ye geldikten sonra şehre ayak uydurmakta biraz zorluk çekmiş. Özellikle siyahi özeliği sebebiyle dışarıdan kendisine bakanlar başlangıçta onu biraz rahatsız etmiş. O bunu önceleri ırkçılık olarak algılamış. Fakat sonradan bunun meraktan kaynaklandığını anlayınca kendisine bakanlardan duyduğu rahatsızlığı üzerinden atıp bu kişilerle fotoğraf dahi çektirmiş. Şuan Üniversitede Turizm Bölümü’nde 4. sınıfta Mohammed. Hedefi ise bölümünü tamamladıktan sonra yüksek lisans yapıp ülkesinde, yani Nijerya’da iyi bir turizmci olmak. Bugün web sitemizde sizlere Çanakkale’de yaşamını sürdüren Nijeryalı Mohammed Kunda’yı tanıtmak istedik….
ÖZEL RÖPORTAJ: AYHAN ÖNCÜ / ÇANAKKALE
E-Mail: info@canakkaletravel.com
* Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
- İsmim Mohammed Kunda. Nijerya’da doğdum ve orada büyüdüm. Eğitiminin sebebiyle Türkiye’ye 2008 yılında yani 5 yıl önce geldim. İlk sene Ankara’da 6 ay hazırlık sınıfında eğitim gördüm. Ardından 2009 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ne (ÇOMÜ) geldim. Kimya bölümünü kazanmama rağmen Türkçem yetersiz olduğundan bunu başaramayacağımı anlayarak 1 sene daha hazırlıkta Türkçe öğrendim ve yeniden başka bir bölümde okumak için Ankara’da sınava girdim. Orada 4 tercih yaptım. Bunların içinde Çanakkale ön pandaydı. Sonunda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Turizm Bölümünü kazandım. Bu bölümü seçmemin en önemli sebebi de ülkemde yani Nijerya’da turizmin gelişmesiydi. Ayrıca Nijerda’daki üniversitelerde Turizm bölümü hiç yok. Afrika’da turizmin de çok daha iyi yerlere gelebileceğini düşünerek bu bölümü seçerek Çanakkale’ye geldim. Şuan 4. sınıftayım. İnşallah bu yıl mezun olacağım.
* Nijeryalısınız. Ülkenizdeki eğitim durumu hakkında bize bilgi verir misiniz? Orada hangi okullarda öğrenim gördünüz?
- Nijerya’daki eğitim durumu Türkiye’ye göre biraz daha düşük. Nijerya’nın nüfusu 170 milyon. Bizim ülkemizde 4 yıllık üniversiteler dışında Türkiye’deki gibi 2 yıllık üniversiteler de var. Ayrıca Nijerya’da federasyon sistemi söz konusu. Bende bulunduğum şehirde yani Yobe’de 6 yıl lisede okudum. 2007 yılında da liseden mezun oldum. Ardından da üniversite maceram başladı.
“OKULU KAZANDIĞIMDA ÇANAKKALE’NİN NEREDE OLDUĞUNU BİLMİYORDUM”
* Anne baba ve kardeşleriniz halen Nijerya’dalar mı?
- Evet şuan annem, babam ve kardeşlerim Nijerya’da Yobe kentindeler.
* Anne ve babanız çalışıyor mu?
- Annem ev hanımı. Ayrıca yurt içi ve yurt dışı ticaret işi ile de uğraşıyor. Babam da devlet memuru. 4 kardeşiz. Kardeşimden birisi Nijerya’da üniversitede okuyor. Ailemde yurt dışında öğrenim gören tek kişi de benim.
* Ülkenizde lise öğreniminin ardından üniversiteye gitmeyi istediniz ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ni tercih ettiniz. Bu nasıl oldu? Çanakkale’ye geliş öykünüzü anlatabilir misiniz?
- Njerya’da eyalet ile yönetim sistemi söz konusu. Ülkemizde 36 eyalet var. Nijerya’nın en önemli gelir kaynakları arasında petrol yer alıyor. Bu petrol gelirleri de nüfusa göre eyaletlere dağıtılıyor. Ülkemizdeki eğitim durumu malesef iyi değil. İşte ülkemizdeki eyaletlerdeki valilerde yurt dışında öğrenim görmek isteyenlere böyle bir imkan sağlamış durumda. Yurt dışında eğitim görmek isteyenler sınava giriyor ve başarılı olanlar bu imkandan faydalanıyor. İşte ben de bu sınava girdim ve başarılı olarak yurt dışındaki üniversitelerde eğitim görme hakkını elde ettim. Yaptığım tercihlerde de 3-4 ülke arasında bana Türkiye denk geldi. 2008 yılında Türkiye’ye geldim. Ankara’da dil kursunda 6 ay eğitim gördüm. O kursun ardından da Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavına (YÖS) girdim. Bende orada tercih illeri olarak İstanbul, İzmir ve Çanakkale illerini yazdım. Sonunda da Çanakkale’yi kazandım
* Okulu kazanmadan önce Çanakkale’nin nerede olduğunu biliyor muydunuz?
- Çanakkale’nin nerede olduğunu hiç bilmiyordum. Fakat Ankara’da dil eğitim sırasında arkadaşlarımdan bazıları şehitliği gezmek için Çanakkale’ye gelmişlerdi. Onlar bana Çanakkale’nin çok güzel bir şehir olduğunu söylediler. Bende okulu kazandıktan sonra internette Çanakkale’nin nerede olduğunu ve kent ile ilgili bilgileri araştırdım. Çanakkale’nin tarihi açıdan önemli bir yer oyduğunu öğrendim. Troia ve Çanakkale Savaşları ile ilgili yerleri tek tek inceledim. “Tamam” dedim. “Çanakkale’de öğrenim görebilirim” diye düşünüp 2009 yılında buraya geldim.
* Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Turizm bölümünde okuyorsunuz. Kaç yılında Çanakkale’ye geldiniz?
- Bu sene okulda 5. yılım. Normalde hiç sınıfta kalmadım. Fakat ilk geldiğim yıl Kimya bölümünü kazandığım için kayıt yaptırmıştım. Bu bölümde başarılı olamayacağımı anlayıp yeniden sınava girmiştim. Bu sebeple de yeni sınavda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Turizm bölümünü kazanmıştım. Şuan 4. sınıftayım. Okulda son senem.
“NİJERYA’DA 521 DİL KONUŞULUYOR”
* Ülkenizden Çanakkale’ye geldiğinizde şehri gördüğünüzde neler hissettiniz? Kendi ülkeniz ile karşılaştırmanızı istesem sizden?
- Benim yaşadığım Nijerya’da Yobe kentinde deniz yoktu. Çanakkale deniz memleketi olduğu için burada yaşamak bana çok cazip geldi. Ayrıca Çanakkale’nin tarihsel bir yerinin olması da beni çok etkiledi. Fakat şehre ilk adımımı attığımda çok küçük bir kent ile karşılaştım. Bu beni çok şaşırttı. Hatta “Ben burada galiba okuyamayacağım” dedim. Çok sıkıcı geldi şehir ilk etapta bana. Fakat okula başladıktan sonra şehre alıştım. Şuanda da burada öğrenim gördüğüm için çok mutluyum.
* Nijeryalı olmanız sebebiyle siyahi özelliğiniz var. Bu özelliğiniz sebebiyle diğer öğrenci arkadaşlarınızın yanında veya sokakta dolaşırken size sürekli bakanlardan rahatsız oluyor musunuz?
- Siyahi özelliğim nedeniyle özellikle birinci sınıfta çok zorlandım. Kendimi çok kötü hissettim. Yolda yürürken veya otobüse binince herkes bana bakıyordu. Başlangıçta bunu ırkçılık gibi zannettim. Fakat sonradan bunun ırkçılık değil de merak olduğunu anlayınca bendeki bu tedirginlik ortadan kalktı. Hatta benimle veya benim gibi diğer siyahi arkadaşlarımla fotoğraf çektirmek isteyenler oluyor. Fakat utandıkları için bize bunu söyleyemiyorlar. Bizde onları yanımıza çağırıp fotoğraf çektiriyoruz. Birde Türkiye’de meraklı çok kişi var. Beni veya benim gibi kişileri gördüklerinde hemen adımı soyadımı sordukları gibi babamın mesleğini, annemin ne iş yaptığını bile soruyorlar. Hatta “Siz Afrika’da insan yiyor musunuz?”, “Böcek yiyor musunuz” diye soranlar bile oluyor. Yani saçma sapan sorular da soruluyor. Bu da beni ve benim gibi arkadaşlarımı çok üzüyor. Ancak buradan şunu açıkça söylemek istiyorum ki Türkler çok sıcak kanlılar.
* Güzel Türkçe konuşuyorsunuz. Daha önce Türkçe biliyor muydunuz? Yoksa Türkçeyi okula başladıktan sonra mı öğrendiniz?
- Nijerya’ya gittiğinizde Türkleri sorsanız “Türkleri Arapça konuşan kişiler olarak tanırlar. Evet Türkleri Arap zannediyor Nijeryalılar. Ben Türkçe hiç bilmiyordum. 6 ayda Türkçeyi öğrendim. Daha sonraki yılarda da özellikle Çanakkale’de Türkçemi geliştirdim ve şuan bu dili iyi bir şekilde konuşabiliyorum. Türkçeyi iyi öğrenmemde öğretmenlerimin ve arkadaşlarımın yardımlarını da unutamam.
* Yabancı bir öğrenci olarak Çanakkale’de yaşadığınız zorluklar neler? Diğer bir deyişle Çanakkale’de Nijeryalı bir öğrenci olmak nasıl bir duygu?
- Ben Çanakkale’de pek zorlanmadım diyebilirim. Hemen hemen aynı kültürleri taşıyoruz gibi. Biz de Müslümanız, Türkler’in çoğunluğu da. Bu sebeple din kültürü konusunda bir sıkıntı çekmedim diyebilirim. Bunun dışında en büyük zorluk ise Türkçeydi. Çanakkale’de bir alışveriş için bir yere gittiğinizde derdinizi anlatmak için Türkçe bilmen gerekiyor. Esnafların da büyük çoğunluğu İngilizce bilmediği için sıkıntı yaşanabiliyor. Ben Türkçeyi iyi bildiğim için bir sıkıntı yaşamadım. Fakat yeni gelen diğer yabancı arkadaşlarımız Çanakkale’de dil konusunda sıkıntı yaşayabiliyor.
* Nijerya’da hangi dilleri konuşuyorsunuz?
- Nijerya’da resmi dil İngilizce . Fakat bizim ülkemizde 521 dil konuşuluyor. Evet tam 521 dil. 300 kabilenin olduğu Nijerya’da 521 farklı dil konuşuluyor. Her kabile e naz 2-3 dil konuşabiliyor. Benim annem Kanuri kabilesinden, babam da Hafsa Kabilesi’nden. Ben aynı zamanda onların dillerini de konuşabiliyorum.
“SINAVLARA TÜRK ÖĞRENCİLERLE EŞİT ŞARTLARDA GİRİYORUZ”
* Çanakkale halkının yabancı öğrencilere bakışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Çanakkale halkı çok iyi. Çanakkalelilerin yabancı öğrencilere bakış açısı çok iyi. Her zaman yardımcı oluyorlar. Çanakkale’ye geldiğimizde yabancılık çekmediğimizi söyleyebilirim. Ben Çanakkale’de 5 sene kaldım. Hiç yabancılık çekmedim diyebilirim. Ayrıca zaman zaman Kolin Hotel’de hafta sonları yabancı öğrencilerle Çanakkale’nin önemli işadamları maç yapıyor. Mesela İsmet Güneşhan, Mehmet Güneşhan gibi isimler. Bir düşünsenize onlar büyük işadamları, bizler ise bu ülkede okuyan üniversite öğrencileri. Çok sıcakkanlılar. Bu sebeple kendilerine teşekkür ediyorum.
* Üniversitede Türk öğrenci arkadaşlarından yardım alabiliyor musun? Sana gerek derslerinde, gerekse diğer konularda yardımcı oluyorlar mı?
- Hem üniversitedeki hocalarım, hem de sınıf arkadaşlarım her zaman bana yardımcı oluyorlar. Eğer onlar bana bu zamana kadar yardımcı olmasalardı mezun olmam çok zor olurdu. Mesela benim bazı hocalarım iyi Türkçe bilmediğim için sınavlarda takıldığım yerlerde İngilizce yazdığımda kabul ediyorlar. Sınavı olan arkadaşlarımda sınavları olsa dahi bir süre ders çalışmayı bırakıp bana yardımcı oluyorlar.
* Üniversitede dersleri dinlerken ve sınavlarda soruları cevaplandırırken zorluk çekiyor musunuz?
- Gerçekten sınavlarda böyle bir sıkıntı çekiyorum. Yabancı öğrenciler olarak bizler Türk öğrencilerle birlikte aynı anda aynı şartlarda sınava giriyoruz. Aynı anda sınava başlıyoruz ve aynı anda kağıtlarımızı teslim ediyoruz. Yani biz yabancı öğrenciyiz diye bize 5-10 dakika fazla süre verilmesi söz konusu değil. Sınavlarda hepimiz eşitiz. Mesela ben Nijerya’dan Çanakkale’ye geldim. Türkler küçük yaşlardan beri İnkılap Tarihi dersini görüyor. Biz yabancı öğrenciler olarak Türkiye’ye geldiğimizde İnkılap tarihini birkaç ayda öğrenmeye çalışıyoruz. Tabii ne kadar öğrenebilirsek. Sonunda 3 yıl İnkılap Tarihi’nden sınıfta kaldım. Daha bu yıl verebildim bu dersi.
* Çanakkale’de üniversitede öğrenim görüyorsunuz. Çanakkale’ye geldikten sonra ailenizin yanına Nijerya’ya gidebildiniz mi? Gittiyseniz kaç kere gittiniz?
- Şuan Çanakkale’de benim beşinci senem. Hemen hemen her yıl yaz aylarında Nijerya’ya ailemin yanına gidiyorum. Bir tek bu yaz gidemedim. 4 aylık yaz tatilimi ülkemde geçiriyorum. Hatta bazen beni burada ziyarete bile geliyorlar. Geçen sene babam Çanakkale’ye gelerek beni burada ziyaret etti. Mezuniyet törenine de gelmeye çalışacak. Ayrıca haftanın belirli günlerinde internet üzerinden ve telefonla da ailemle görüşüyorum.
“HEDEFİM YÜKSEK LİSANSIMI YAPIP ÜLKEMDE İYİ BİR TURİZMCİ OLMAK”
* Tek kelime ile “Çanakkale” desem buna cevabınız ne olur?
- Çanakkale gelişmekte olan bir il. Çok sürekli ve çabuk gelişiyor. 5 sene önce geldiğim Çanakkale ile şu anki Çanakkale’ye baktığımda arada çok farklılıklar görüyorum. Mezun olduktan yaklaşık 10 yıl sonra geldiğimde Çanakkale’yi çok daha değişik ve gelişmiş şekilde bulacağıma inanıyorum.
* Türkiye’ye yabancı ülkelerden gelen yüzlerce öğrenci çeşitli üniversitelerde öğrenim görüyorlar. Önümüzdeki yıllarda da yine Türkiye’ye çok sayıda öğrenci gelecek. Bunların içinden Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ni de tercih edecekler olacak. Onlara neler söylemek istersin?
- Yurt dışından Türkiye’ye okumak için gelecek öğrencilerin Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ni seçmelerini isterdim. Çünkü Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi gelişiyor. Yeni yeni bölümler açılıyor. Mesela önceden sadece Biga’da Ekonomi ve İktisat bölümü vardı. Şimdi Çanakkale merkezde de bu bölümler açıldı. Şuanda İşletme İngilizcesi, Ekonomi İngilizcesi var. Sürekli gelişen bir üniversite burası. Bu sebeple Türkiye’de üniversitede öğrenim görecek olan yabancı öğrencilere Çanakkale’yi tercih etmelerini isterim. Bu konuda da tanıdıklarına burayı öneriyorum ve önermeye de devam edeceğim.
* Son olarak şunu sormak istiyorum. Okulunu tamamladıktan sonra hedefin ne? Ülkene geri mi döneceksin? Yoksa Türkiye’de kalarak burada bir iş imkanımı arayacaksın?
- Okulumu tamamladıktan sonra yüksek lisans yapmayı ve ardından da ülkeme yani Nijerya’ya dönüp orada turizm konusunda çalışmalar yapmak istiyorum. Ülkemde turizmi geliştirmek için neler yapabilirim bunun çalışmalarını yapmak istiyorum.
(BU RÖPORTAJ AYNALI PAZAR GAZETESİ’NİN 01/ARALIK/2013 PAZAR GÜNKÜ SAYISINDA YAYIMLANMIŞTIR)