Çanakkale Boğazı’ndaki Mercanlar Koruma Altına Alındı

Çanakkale Boğazı’nın metrelerce derinliğinde diplerde taşlara ve kayalıklara yapışık olarak yaşamlarını sürdüren mercanlar gerçekleştirilen bir proje ile koruma altına alındı. Deniz dibinde yılda bir iki santimetre büyüyebilen mercanlara zarar veren teknelerden atılan çapalar da proje kapsamında denize dalan dalgıçlar tarafından yaklaşık 30-40 metre derinlikten tek tek çıkarıldı. Proje ile ilgili açıklamalarda bulunan Truva Deniz Sporları Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Başkanı Mehmet Günaydın, yıllardır dalgıçlık yaptıklarını ve Çanakkale Boğazı’nın derinliklerini çok iyi bildikleri belirterek; “Bizler dalgıcız.Yaptığımız dalışlarda Çanakkale Boğazı’nda mercanların genel durumunu çok iyi gözlemledik. Deniz dibinde bir kayaya veya taşa bağlı olarak yaşamlarını sürdüren bu mercanların günden güne kırılarak veya kirlilik sebebiyle yok olmasına dayanamadık. Çünkü mercanlar ülkemiz için çok önemli canlılar. Bunların korunması, insanların bilinçlenmesi ve hassasiyetinin arttırılmasını çok önemli gördük. Bu sebeple de mercanların korunması ile ilgili proje hazırladık. Bu projemiz de Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Küresel Çevre Fonu (Global Environment Facility/GEF) tarafından finansal desteğe değer bulunarak yeni dönem uluslararası projeler arasında yer aldı. Truva Deniz Sporları Gençlik ve Spor Kulübü Derneği tarafından yürütülen projemize Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi de ortak kurum olarak katılıyor. Projemizin ardından da Çanakkale Boğazı içindeki mercan kolonilerinin bulunduğu bölgelerde dalışlar yaparak bu canlılara zarar veren teknelerden denize atılarak kopup orada kalan çapaları tek tek yerlerini belirledik” dedi.
Mercanlar Deniz Suyunu Süzüp Temizliyor
Mercan denilince insanların aklına evde süs eşyası olarak kullanılan malzemeler geldiğini de belirten Mehmet Günaydın, aslında bunun böyle olmadığını ifade ederek; “Deniz dibinde yer alan bu mercanların çok önemli görevleri var. En önemlisi deniz suyunu süzme, temizleme görevleri var. Çanakkale Boğazı Karadeniz’deki suyu Akdeniz’e, Akdeniz’deki suyu da Karadeniz’e taşıyor. Boğaz bu sebeple akıntılı bir bölge. İşte Akdeniz ve Karadeniz’deki denizi temizleme görevini de yine mercanlar yapıyor. Mercanların bunun dışında hiç bilmediğimiz bir fonksiyonu daha var. Atmosferdeki karbondioksit gazı denize inip süzülürken bunu yapan canlılar ise yine mercanlardır. Yani deniz dibindeki mercanlar havadaki kirliliği de önlüyor. Bu sebeple balıkçıların denize attıkları çapalarla mercanların kırılması ve ölmesine dayanamayarak bu projeyi hayata geçirdik” dedi.
Mercanlara Zarar Veren 47 Çapa Tek Tek Çıkarılmaya Başlandı
Projenin içeriğinden bahseden Proje Danışmanı Dr. Barış Özalp ise yapılan çalışmalarda Çanakkale Boğazı’nda Çamburnu, Soğandere ve Kırıkfener bölgelerinde yoğun bir mercan alanının tespit edildiğini belirterek; “Bu bölgelerde 14 ile 38 metre derinliklerde çok geniş mercan toplulukları var. Yaptığımız bu dalışlarda bilinçsizce balıkçı teknelerinden denize atılan çapaların mercanların üzerlerine gelerek bunları kırıp ölümlerine sebep olduğunu gördük. Mercanlar yılda bir ile 2 santimetre büyüyebilen canlılar. Bir mercanda 30-40 yılda büyüyebiliyor. Bizim Çanakkale Boğazı’nda belirlenen mercan türleri de genelde Akdeniz de büyüyen sert mercan türleri. Bunların korunması çok önemli. Mercanın kırılması elimizdeki çeşitliliğin yok olması anlamına geliyor. Akdeniz türlerinin Çanakkale Boğazı’na yerleşmiş olması ve bunların da balıkçıların attıkları çapalarla öldürülmesi kabul edilemez bir şey olduğu için bu projeye destek verdik. Yaptığımız çalışmalarda denizin 14 ile 38 metre derinliğinde mercanlara zarar veren 47 çapa tespit ettik. Bu 47 çapanın 28 tanesi ise yüksek riskli durumda. Bunlar mercan kayalıklarının üzerinde veya yanında bulunanlar. Bu sebeple ilk etapta bu 28 çapayı çıkarmaya başladık. Yaptığımız çalışmalar Ocak ayına kadar devam edecek. Yaptığımız çalışmalarda balıkçıların denize çapa atmalarında dikkat edecekleri hususlar ve onları bu konuda bilinçlendirmeyi ve mercanları koruma altına almayı hedefliyoruz” dedi. Proje kapsamında ise sabah erken saatlerde Çamburnu mevkiine giden proje katılımcıları dalgıçlarla birlikte denizin metrelerce dibine dalarak mercanlara zarar veren çapaları tek tek yüzeye çıkardılar.. (ÖZEL/HABER: Ayhan ÖNCÜ / ÇANAKKALE)