Bu Pastalar Adeta Sanat Eseri

İsmi Ferman Ötü. 29 yıldan bu yana pasta imalat ustası olarak çalışıyor. Çanakkale’ye gelişi 1993 yılına uzanıyor. O yıllarda İstanbul’da düzenlenen bir fuarda Melis Pastanesi’nin sahibi Hasan Çoban ile tanışması ile hayatı değişmiş Ferman Ötü’nün… Hasan Çoban’ın iş teklifini kabul eden Ferman Ötü 13 yıldan buyana Çanakkale’de yaptığı birbirinden ilginç figürlü pastalar ile dikkatleri üzerine çekiyor. Adeta bir heykeltıraş gibi pastaların üzerlerine yaptığı figürler herkesi kendine hayran bırakıyor. Aslında bu konuda bir eğitim de almamış Ferman Ötü. Ustalarından öğrendikleri ile kendini geliştirmiş. Yaptığı birbirinden güzel figürlü pastalar o kadar inandırıcı olmuş ki, zaman zaman bu pastaların üzerindeki figürleri gerçek sananlar bile olmuş. Bugün web sitemizde sizlere adeta bir sanat eserini andıran bu figürlü ilginç pastaları yapan Melis Pastanesi’nin ustası Ferman Ötü’yü tanıtmak istedik…

ÖZEL RÖPORTAJ: AYHAN ÖNCÜ / ÇANAKKALE
E-Mail: info@canakkaletravel.com

*Sizi tanıyabilir miyiz?
- İsmim Ferman Ötü. 1978 yılında Manisa’da doğdum. Aslen Muşluyum. Fakat doğum yerim Manisa olduğu için orada büyüdüm. Daha sonra mesleki yaşantım sebebiyle Manisa dışında İstanbul, Edirne ve İzmir’de çalıştım. 13 yıl önce de Çanakkale’ye gelerek burada bu işi yapmaya başladım.
* Çanakkaleli değilsiniz? Çanakkale’ye gelişiniz nasıl oldu?
-2003 yıllarıydı. Ben o yılarda Edirne’de yine pasta işleri ile ilgili bir işyerinde çalışıyordum. İstanbul’da da o yıllarda bir fuar vardı. Çanakkale’de işyeri olan Melis Pastanesi’nin sahibi Hasan Çoban ile o fuarda tanıştım. Bana iş teklifinde bulundu. Ben de bu teklife olumlu baktım ve 13 yıl önce Çanakkale’ye gelerek burada onun ile çalışmaya başladım.
* Birbirinden güzel pastalar yapıyorsunuz. Adeta hamuru bir sanatçı gibi işliyorsunuz. Bu konuda bir eğitim gördünüz mü?
- Bu konuda bir eğitim aldığımı söyleyemem. Pasta imalat işine Manisa’ya bağlı Turgutlu ilçesinde başladım. 1993 yılına kadar burada çalıştım. Daha sonra İzmir’e giderek orada da  1-2 yıl çalıştım. Ardından 6 yıl İstanbul’da, 2 yıl da Edirne de çalıştım. Bu yerlerde ustalarımın yaptığı çalışmaları çok yakından takip ettim. Onların çalışmalarında nelere dikkat ettiklerini iyi öğrenmek için elimden geleni yaptım. Öğrenmek istediğim bazı konular olduğunda onlara sordum. Onlarda bana her konuda yardımcı oldular. Bu sebeple onlara minnettarım. Bu işi daha önce çalıştığım işyerlerindeki ustalarımdan öğrendiğimi söyleyebilirim.
“PASTAYA ŞEKİL VERİRKEN MARANGOZ GİBİ ÇALIŞIYORUM”
* Kaç yıldan beri bu işi yapıyorsunuz?
- 1987 yılından buyana bu işin içerisindeyim.
* İsteğe göre istenilen şekilleri vererek yaptığınız bu pastaları ne kadar sürede hazırlıyorsunuz? Bir pastanın yapılış öyküsünü anlatır mısınız?
- Bana karşımdaki kişi hayalindeki konuyu söylerse ben onun hayalindeki o pastayı yaparım.  Yani şahsın kafasındaki figür eğer bana söylenirse benim işim çok kolay oluyor. Fakat gelen kişi yapacağım pasta ile ilgili bir fikir vermeden örneğin bebek ile ilgili bir figürlü pasta yapmamı istiyorsa o zaman işim zor oluyor. Çünkü onun isteği dışında ben kendi hayalimdeki figürlü pastayı yapmaya çalışıyorum. Sonra onun yanında şu figürde olsun gibi eklemeler yapılabiliyor. O zaman da benim işim biraz daha uzayabiliyor. Pastanın yapımına gelecek olursak önce kekleri ve kremayı hazırlıyorum. Ardından onu difrize atıp donduruyorum. Dondurduktan sonra onu bir marangoz gibi yontarak şekil veriyorum. Ardından da şeker hamuru ile kaplamasını ve üzerindeki figürlerini yapıp pastayı tamamlıyorum. Bu bayağı emek isteyen pastayı yaklaşık 4 saatte tamamlayabiliyorum.
* Bu pastaların yapımı sırasında yaşadığınız en büyük zorluklar neler?
- Benim için en büyük zorluk müşterinin kararsızlığı oluyor. Benim işimi kolaylaştıracak olan müşteridir. Müşteri yapılması gereken pasta için bana net bir şekilde siparişini verirse benim işim çok kolaylaşıyor. Pastanın yapım sırasında yaşadığım en büyük zorluk ise şeker hamuru ile yaptığım figürlerde oluyor. Bu figürlere tek tek şekil vermek çok zor oluyor.
* Pastaların üzerinde yer alan şekiller büyük dikkat çekiyor. Bunları hazırlarken bir hata yaptığınızda geri dönüşü oluyor mu?
- Yok. Maalesef hata yaptığımda bundan geri dönüşü olmuyor. Saatler süren çalışma sonunda eğer yaptığım bir figürde hata oluyorsa o zaman onu atıp yeniden figürü yapmaya başlıyorum. Mesela pasta üzerinde beyazın üzerine kırmızı bir figür koydum. Fakat o figürün aslında mavi olması gerekiyor. O figürü oradan çıkarıp yerine mavi koyduğumda alttaki kırmızılık maalesef kaybolmuyor. Bu sebeple de mecburen o pastanın yeniden yapılması gerekiyor. Öyle olunca da o pastayı bir kenara bırakıp yeniden başka pastada bu çalışmayı yapmaya başlıyorum. Çok meşakkatli bir iş bu sizin anlayacağınız.
“ANAOKULU ÖĞRENCİLERİ İMALATHANEMİZDE HAMUR AÇACAK”
* Bu işin incelikleri neler? Herkes bu şekilde pasta yapabilir mi? Pasta yaparken dikkat edilecek en önemli unsurlar neler?
- Her şeyden önce bu işi yapabilmek için hayal gücünüzün çok geniş olması gerekiyor. Bunun dışında resim ve heykeltıraşlık dallarında biraz bilgi sahibi olmanız lazım. Mesela resmi sevmeniz lazım. Çünkü o pastanın üzerine o şekli yaparken nasıl yapılacağı çok iyi bilirsin ve başarılı olursun. Eğer bunu bilmiyorsan başarılı olamazsın. Benim daha önce çalıştığım yerlerdeki ustalarımın çoğunluğu sanat okulunda yetişmişlerdi. Bende zamanında onlardan bu eğitimi iyi aldım. Çalıştığım yerlerde ustalarımdan heykeltıraşlık ve resim bölümünde okuyanlar vardı. Ben her ne kadar bu okullarda eğitim görmesem de onların yanında onların yaptığı çalışmaları çok iyi takip ederek kendimi geliştirdim ve bu günlere kadar geldim.
* Sizde bu sanatınızı başkalarına öğretmek ister misiniz?
- Şuan yeni imalathane yeri ile ilgili çalışmalarımız son aşamaya geldi. Kısa süre içinde orada çalışmalarımıza başlayacağız. Burada faaliyete başlamamızın ardından haftada bir gün ana sınıfındaki öğrencilere yönelik bir etkinliğimiz olacak. İmalathanemize gelecek bu çocuklarımızın önlerine şeker ve kurabiye hamuru koyup onlarında bu sanata ilgilerini arttırmayı amaçlıyoruz.
“ÜZERİNE GÜVERCİN VE KUZU YAPTIĞIM FİGÜRLÜ PASTAYI UNUTAMAM”
* Günde kaç tane pasta yapabiliyorsunuz?
- Figürlü pastalar siparişe göre yapıldığı için günde ortalama 2-3 tane yapabiliyorum.
* İlginç şekiller vererek yaptığınız bu pastalar adeta bir sanat eseri gibi. Bunları satın alanlar yemeye kıyamazlar. Bir köşeye koyup bakmak isterler sanırım.
-Saatler süren ve büyük emekler harcayarak yaptığım bu pastayı eğer yerken mutlu oluyorlarsa bende mutlu oluyorum. Benim için önemli olan yaptığım pasta sebebiyle karşımızdaki kişilerin mutlu olması ve bunu beğenmesi. Bu benim saatler süren o yorgunluğumu üzerimden alıp götürüyor.
* Bu şekilde pastalar yaptığınıza göre siz heykeller de yapabilirsiniz? Hiç heykel yapmayı denediniz mi?
- Açıkçası şeker hamurundan heykeller yapmayı düşünmedim. Fakat bu konuda farklı bir çalışmam olacak. Pasta şekillerinde kullandığım bazı figürleri yapıp işyerimizin belirli bölümünde sergileyeceğiz. Bunun da büyük ilgi göreceğine inanıyorum. Bir bakıma bu figürler yapacağım pastalarda kullanılacak figürler için örnek de olacak. Pasta yaptırmak isteyen kişiler bu figürlerden de seçebilecek.
* Yaptığınız pastaları görenler şaşırıyorlar mı? Neler söylüyorlar?
- İlginç figürlü pastaları görenlerin büyük kısmı hayranlıklarını gizleyemiyorlar. Mesele önceki gün imalathanedeki çalışmamın ardından satış yerine geldiğimde 3 turist camekanda sergilenen figürlü pastamın fotoğraflarını çekiyorlardı. Bu beni çok mutlu etti.
* Size en çok ne gibi pasta siparişi veriliyor?
- Araba, bebek, diş, motosiklet, örümcek adam, fil ve kuş şeklinde pasta siparişleri olabiliyor. Yani onlar hayal ediyor, biz yapıyoruz.
* Bu şekildeki bir pasta tahmini ne kadara satılıyor?
- Figürlü pastalar yaklaşık 15 kişilik yapılabiliyor. Bunun nedeni ise üzerine şekil yapıldığı için küçük boyutlu bir pastayla bu şekillerin yapılması zor oluyor. Bu 15 kişilik figürlü bir pastanın fiyatı da tahmini 90 TL’yi buluyor.
“PASTANIN TAZE OLMASI ÇOK ÖNEMLİ”
* Bu zamana kadar yaptığınız ve en çok beğendiğiniz sanat eseri gibi pasta hangisiydi?
- Üzerine güvercin ve kuzu yaptığım figürlü pasta benim unutamadığım pastalardan birisiydi. Pasta yaptırmak için bana gelen iki sevgili birbirlerine “güvercinim” ve “kuzum” diye hitap ettiklerini, bu sebeple de pasta üzerinde kuzu ve güvercin figürlerinin olmasını istemişlerdi. Ben de bunun üzerine pastanın üzerine bunları yapmıştım. Çok güzel bir pasta olmuştu. Bunu unutamam.
* Pastanın bayat veya taze olduğunu nasıl anlayabiliriz?
- En basiti pastayı kestiğiniz anda içindeki krema bal petekleri gibi köpük köpük olmuşsa o pasta bozulmuş demektir. Pastayı bıçakla kestiğinizde dümdüz kesiliyorsa o pasta sağlamdır, tazedir diyebiliriz. Birde pastanın dışına parmağınız ile hafif dokunduğunuzda dışındaki krema halen yumuşak ise o zaman pasta taze demektir. Ama pastanın dışındaki o krema taş gibiyse o pasta bayat demektir. En az 1 haftalık pastadır o. Bizim burada Allah’a şükür bir sıkıntımız yok. İsteyen herkes günlük olarak satışını yaptığımız pastalarımızdan alabilir.
* Çalışmalarınız sırasında zaman zaman ilginç olaylarda başınıza gelmiştir. Bu konuda unutamadığınız anılar varsa birkaç tanesini bizim ile paylaşır mısınız?
- Edirne’de çalışırken başımdan geçen unutamadığım bir anım var. Orada “Dorse Bar” diye bir yer vardı. Dorse TIR’ın kasası olduğu için bende TIR şeklinde bir pasta yaptım. Kasasına da büyük harflerle dorse yazdım. Pastayı barın önüne kadar getirdim. Barın sahibi tanıdık olduğu için “pastanın başında sende bulun ve beraber keselim” dedi. Garsonlar pastayı barın bulunduğu bodrum katındaki yere indirirken merdivenlerden yere düşürdüler. Büyük emekler vererek 6 saatte yaptığım pasta maalesef orada yok oldu diyebilirim. Bunun dışında üzerinde muhabbet kuşu figürü olan bir pasta yapmıştım. Pastaneye gelen müşteriler o kuşları gerçek zannedip elini uzatmışlardı.
* Tek tek yaptığınız bu pastalar dışında rekorlar kitabına girecek bir pasta yapmayı düşünüyor musunuz?
- Çanakkale Emniyet Müdürlüğü ve Çanakkale Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 2010 yılında 18 Mart İlköğretim Okulu tarafından düzenlenen “Uğurlu Pasta Doğum Günü Şenliği”nde 10,5 metre uzunluğundaki 3 bin kişilik bir pasta yapmıştık. Uğur Dündar’ın da katılımı ile gerçekleşen bu etkinlikte yaptığımız pasta büyük dikkat çekmişti. Yeni bir rekor denemesi yapma yönünde bir çalışmamız olabilir. Tabii bu imkan meselesi.
* Bundan sonraki hedefiniz ne? Neler yapmayı planlıyorsunuz?
- Çanakkale’de ilkleri yapmak için elimizden gelen çabayı göstereceğiz. Özellikle yeni imalathanemizdeki üretimi internet üzerinden müşterilerimiz görecek. Ben temizlik ve hijyen konusuna çok önem veriyorum. İnsanların aklında hep “pastaneler pistir” imajı var. Genelde de bu öyle oluyor zaten. Fakat ben bu önyargıyı kırmak istiyorum. Bu sebeple de kısa süre içinde açılacak bu imalathanemizde yaptığımız çalışmaları müşterilerimiz internet aracılığı ile görebilecekler. Ne yediklerini ve bunların nasıl yapıldığını anında takip edebilecekler.