Avustralya’da “Çanakkale 100. Yıl Müzesi” kurulması için gerekli çalışmaların devam ettiği açıklandı. Gallipoli Memorial Club Mali Direktörü John Brogan, Eski Sydney Başkonsolosu Niyazi Adalı ve ÇOMÜ Avustralya Kültür Merkezi Müdür Yardımcısı Azer Banu Kemaloğlu Onsekiz Mart Üniversitesi’nde Kampüs FM’de Öznur Doğangün’ün konuğu oldu. Sydney’deki Gallipoli Memorial Club’ın (Gelibolu Anma Kulübü) Mali Direktörü John Brogan, programda Türkiye ile işbirliğine geçtikleri ilk dönemleri ve Eski Sydney Başkonsolosu Niyazi Adalı’yla olan sıkı işbirliklerini anlattı. John Brogan; “Niyazi Adalı Sydney’de başkonsolosluk yaptığı dönemde birliğimizle çok sıkı ilişkileri oldu. Niyazi Adalı’nın görev süresi bitmek üzereyken bize Gallipoli Memorial Club’ın Türkiye’yle işbirliğine geçmesini önerdi” diyerek, “Bu süreçte önce ÇOMÜ’yle bağlantıya geçtik. Daha sonra yerel nitelikteki işadamlarıyla görüştük. Bu ziyaretler 2004-2005 yıllarında oldu. Elimizdeki imkânlara baktık ve öncelikle ‘Gallipoli Artrays Resim Yarışması’ adlı bir proje başlattık” dedi.
GALLİPOLİ MEMORİAL CLUB 1918’DE 1.DÜNYA SAVAŞI’NDAN DÖNEN ASKERLERLE KURULDU
Öznur Doğangün’ün Gallipoli Memorial Club ne zaman ve ne amaçla kuruldu sorusuna John Brogan; “İlk olarak 1918’de 1.Dünya Savaşı’ndan dönen askerlerle bir birlik kuruldu. Kuruluş amacı ise 1915 yılındaki savaş esnasında askerlerin kendi aralarındaki yardımlaşma, dayanışma ve arkadaşlıklarını güçlendirmekti. Kuruluş II. Dünya Savaşı’ndan sonra bir hayli ilerledi. Bu birlikler zamanla daha da gelişti ve hükümetin 1972 yılında bazı yasaları yürürlüğe koymasıyla birlikte kulüp haline dönüştü. Gallipoli Memorial Club’ta bu şekilde ismini aldı” şeklinde cevap verdi. Niyazi Adalı Gallipoli Memorial Club ve John Brogan ile tanışma hikâyelerini şöyle aktardı; “1999-2003 sonuna kadar Sydney’de Başkonsolosluk ’ta bulundum. Gallipoli Memorial Club her sene düzenlediği Kanlısırt Anma Törenlerine beni de konuşmacı olarak çağırdı ve dernekle orada tanıştım. Daha sonra bir Türk fotoğraf sanatçısı Sydney’de bir sergi yapmak istedi. Bizde bu konuda dernekten yardım istedik. Gerçekleştirdiğimiz bu sergi iyi bir tesadüf olarak 25 Nisan’a denk geldi. Ziyaretçiler; şehitlikler, diğer anıtlar, gaziler, iki ülkenin bayraklarından oluşan bu sergiden çok etkilendiler. O dönemde derneğin başkanını Gelibolu’ya davet ettim. O da bu konuda John Brogan’ı görevlendirdi. Bundan sonra bütün projeleri John Brogan geliştirdi. ÇOMÜ’de kurulmuş olan Avustralya-Türkiye Kültür Merkezi’nde de büyük katkısı oldu.
AVUSTRALYA’DA HALKIN VE ÖZELLİKLE GENÇLERİN ÇANAKKALE’YE İLGİSİ ARTARAK DEVAM EDİYOR
Niyazi Adalı; “Bizim için 29 Ekim’in önemi ne ise, Avustralya içinde 25 Nisan 1915’te Arıburnu’na yaptıkları çıkarma aynı öneme sahip. 25 Nisan bütün Avustralya’da şafak törenleriyle kutlanıyor. Avustalya’da halkın ve özellikle gençlerin Çanakkale’ye ilgisi artarak devam ediyor” dedi. John Brogan; “Hissettiklerimiz çok derin ve özellikle genç nüfusa sahip olduğumuz için daha da anlamlı hale geliyor. Anzak Koyu Anzakların, yani Avustralya ve Yeni Zelandalı askerlerin karaya ilk ayak bastıkları yer. Burada Türklerden saldırı alarak geri çekildiler. Çok kişi hayatını kaybetti ve 25 Nisan’dan sonra yeni bir ulus olarak adımımızı attık. Yıllar geçtikçe insanlar bu törenlere daha çok katılmaya başladılar” dedi.
‘GALLİPOLİ ART PRİZE RESİM YARIŞMASI’ 2015’E KADAR DEVAM EDECEK
Gallipoli Art Prize Resim Yarışması'nın hem Çanakkale’de hem de Avustralya’da yapıldığını, yarışmaya Türk vatandaşlar, Avustralya’da ikamet eden Türkler ve Türkiye’de ikamet eden Avustralyalı ve Yeni Zelandalıların katılabildiğini ifade eden Niyazi Adalı şöyle devam etti; “2015’e kadar devam edecek bu yarışmaya her iki ülkede 200’e yakın resim katılıyor. Her ülkede 1. gelen resimleri alıyoruz ve ödül veriyoruz. Resimleri alıyoruz çünkü 2015’te savaşın 100. yılı olması nedeniyle toplanan birinci resimler bir araya getirilerek her iki ülkede gezici bir sergi oluşturulacak. Şu an Çanakkale bazında olmasına rağmen bu sergilerin 2015’te daha geniş bir coğrafyada olması düşünülüyor. Gallipoli Memorial Derneği daha başka faaliyetlerde yapıyor. Kanlısırt Savaşı’nda 9 askere Victoria Nişanı verilmiş. Bu 9 askerin büstlerini Sydney’de dikmek ve onları ölümsüzleştirmek, başka bir faaliyetleri ise savaşa katılmış askerlerin torunlarına verilen burslardır.”
SYDNEY’İN GÖBEĞİNE 100. YIL ÇANAKKALE MÜZESİ KURULUYOR
John Brogar konuyla ilgili şunları ifade etti; “Müzenin kurulacağı bina Sydney’in önemli bir yerinde ve denize yakın. Binanın ön yüzü değiştirilmeden duracak, arkasında çok katlı bir bina yapılacak. Binanın bir kısmı derneğe kalacak ve o binanın giriş kısmı müze olarak kullanılacak. Dolayısıyla yeni binanın inşası noktasında hükümetin onayı bekleniyor. Niyazi Adalı; “Müzenin girişinde her iki ülkeden getirilen resimler teşhir edilecek. En önemlisi de bu müze Avustralya’daki ilk ve tek Çanakkale Müzesi olacak olacak. Tabi bunlar henüz planlama aşamasında” dedi.