Çanakkale Savaşı Gazisi Halil Koç İle Bir Hatıram

Çanakkale Deniz Zaferi’nin 75. yıldönümü törenleriydi. 1990 Yılı. Sonu her sıfır ve 5’li yıllarda Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nda yapılan önemli günlerden birisiydi. Sayıları 3-5 tane kalan Çanakkale gazileri de bu törenlere davet edilmişlerdi. Bunların içinden ikisi de Çanakkale merkeze bağlı Haliloğlu Köyü'nden 99 yaşındaki Halil Koç ile107 yaşındaki Zonguldak Ereğlili Hüseyin Kaçmaz’dı. Avustralya ve Yeni Zelanda’dan da bu törenlere birkaç tane de Çanakkale savaşı gazisi gelmişti. 75 yıl önce birbirlerine karşı silah atan bir Avustralyalı asker ile 99 yaşındaki Çanakkale Savaşı gazisi Halil Koç ve Karadeniz Ereğlili 107 yaşındaki Hüseyin Kaçmaz’ın 57. Alay Şehitliğinin bulunduğu bölgede birbirleri ile karşılaşması gerçekten görülmeye değer bir olaydı. Bizler gazeteciler olarak bu an karşısında oldukça duygulandık. Gazilerimiz Avustralyalı gaziye ellerindeki bastonları ile “Görüyor musun bak. 75 yıl önce burada birbirimize karşı savaşmıştık. Top tüfek sesleri halen kulaklarımda çınlıyor. Burayı gezerken o anları hatırlıyorum” derken; Avustralyalı gazide o sırada bizim gazimize bir anısını anlatıyordu. Bakın Avustralyalı gazi bizim gazimize Anzak çıkarması sırasında birliklerinin geri çekilmesi sırasında Türklerden kaçışlarını nasıl anlattı:

“Savaşın en çetin anlarıydı. Siz bizim üzerimize kurşun yağdırıyordunuz. Bu sırada geri çekilme emri geldi. Bizlerde zayiat vermeden geri çekilmek için değişik bir yöntem uygulamaya karar verdik. Bu sırada yanlarımızda bulunan 1 küçük tenekeyi altından damlayacak şekilde delip açıp birinin içine su doldurduk. Diğerin tenekeyi de tüfeği size doğru doğrulttuktan sonra ucuna iple bağlayıp mekanizmayı bu tenekeye bağladık. Dibi delik tenekeden akan su alttaki  tüfeğin ateşleme mekanizmasına bağlı tenekenin içine su doldurduktan sonra ateşleyecekti. Bu bölgede bulunan Avustralyalı askerlerin çoğu bunu yaptı. Bu sırada da biz geri çekilmeye başladık. Bu sırada içi su dolan tenekeler tüfeklerimizin tetiklerini kendiliğinden ateşliyordu. Siz bizleri orada zannediyordunuz. Aslında biz o sırada kaçıyorduk” dedi. 

Bu sözleri duyan Çanakkale Gazisi Halil Koç ve Hüseyin Kaçmaz gülmeye başladı. Her üç gazide gülüşmeler içinde yıllar sonra birbirlerine kurşun sıktıkları yerde bu kez el sıkışıyorlardı.

Evet 75 yıl sonra karşı karşıya gelen bu gazilerimizin arasında ise bir fark vardı. Avustralyalı gazilerin yanında bir bakıcı ve hemşireler varken, bizim gazilerimizin yanında yakınlarından başka kimsesi yoktu. Gazimiz Halil Koç ise o sıralarda biz gazetecilere bu ilgisizlikten yakınıyordu. Binlerce kilometre uzaklıktan Çanakkale’ye törenlere gelen Avustralyalı gazilerin her birinin yanında birer hemşire ve sağlık görevlisinin bulunmasına rağmen kendilerine gerekli ilginin gösterilmediğinden yakınan gazimiz, “Yabancı gazilerin her birinin yanında hemşire ve bir bakıcı vardı. Bizim başımızda ise kimse yoktu. Sanki savaşı onlar kazanmış gibi bir durum söz konusuydu” diyerek bizlere serzenişte bulunuyordu.

Evet 1893 yılında doğan ve Çanakkale savaşında 27. Alayla Bomba sırtında düşmanla göğüs göğse çarpışan kahraman gazimiz Halil Koç, ölmeden önce bizlere bunları söyledi ve diğer Çanakkale Savaşı Gazimiz Hüseyin Kaçmaz ile birlikte bu dünyadan göçüp gitti. Maalesef Çanakkale Savaşı gazilerimize zamanında ilginin gösterilmediği bir gerçek. Ruhları şadolsun...